ارائه ی درست محتوای سایت به کاربران
چگونه وبسایت خود را طوری طراحی کنیم که بهترین تجربه را برای کاربران داشته باشد.
تا به حال به این فکر کرده‌اید که چه نوع محتوایی باید در سایتتون داشته باشید؟ طراحی منوها باید چگونه انجام شود؟ گزینه های مهم منو چه باید باشد؟ اصلا یک منو داشته باشید یا دو یا چند منو؟ چه نامی برای گزینه ها انتخاب کنید؟ این مقاله جواب تمام این سوالات رو خواهد داد پس با ما همراه باشید. معماری داده ها و محتوای وبسایت یک جوک نیست. هنوز هم بسیاری از کسب و کارهای آنلاین سایتشان را با روش قدیمی «به نظر من فلان جا باید اینطور باشد...» طراحی و ساختار دهی کرده اند. درست است که حس عمومی که سایت برای کاربرانش دارد، اصل مهم و موثری است و همین باعث شده بسیاری از سایتها خیلی ساده طراحی شوند و مثلا در کل 5 صفحه داشته باشند؛ اما راه بهتری هم برای این کار وجود دارد. اگر سایت شما دارای بیش از ده ها صفحه می‌باشد، باید معماری اطلاعات سایتتون رو آنالیز کرده و مراجعه کنندگان به سایتتون رو به بهترین شکل هدایت کنید به طوری که نیاز به جستجو و تفکر داشته باشد.معماری اطلاعات چیست؟
طبق تعریفی که از معماری اطلاعات در ویکی پدیا آمده: معماری اطلاعات، دانش و هنر سازماندهی و برچسب زدن انواع داده ها و اطلاعات موجود وب سایت، انجمن های آنلاین، نرم افزار، کتاب ها، یک شبکه اینترانت و سایر رسانه های اطلاعات برای بهتر کردن قابلیت کاربری آن است. اگر این تعریف را ساده تر کنیم «دانش و هنر سازماندهی وب سایت را معماری اطلاعات می‌گوییم» در این مقاله ما استفاده از معماری اطلاعات را فقط در حوزه وب سایت بررسی خواهیم کرد. لوییس لوزنفیلد و پتر مورویل دو کارشناس معماری اطلاعات که کتاب آنها در مورد معماری اطلاعات را می‌توانید در اینترنت پیدا کرده ومطالعه کنید، معماری اطلاعات را در سه دایره به نام محتوا، کاربران و زمینه مانند شکل زیر قرار داده اند.
شکل بالا سازماندهی محتوا و روند کاری وب سایت را بر اساس تحقیق و طرح ریزی نشان می‌دهد. هدف نهایی معماری اطلاعات مشخص کردن ساختار و طراحی سایت است؛ طوریکه که خواسته های کاربران را با توجه به نیازی که دارند به بهترین شکل ارائه کند.
معمولا وقتی کاربران به یک وبسایت وارد می‌شوند، چهار سوال از خودشان می‌پرسند. آیا جای درستی اومدم؟ آیا چیزایی که دنبالش هستم رو اینجا می‌تونم پیدا کنم؟ آیا چیزهای بهتری رو هم علاوه بر چیزایی که دنبالش هستم اینجا وجود داره؟ و الان باید چه کارکنم؟
یکی از وظایف مهم و کلیدی شما این است که مطمئن شوید در تمام صفحات سایت خود بهترین جواب را به این سوالات کاربرانتان داده اید. این به این معناست که باید به کاربران خود اطمینان دهید جای درستی آمده اند.
شما باید با طراحی منوهای مناسب، امکان جستجو و... پیدا کردن موضوعات مختلف در سایتتان را برای کاربران آسان کرده و با اظافه کردن لینک هایی مثل پیشنهاد بر حسب علایق، محصولات مرتبط و... آن را طوری طراحی کنید که کاربران براحتی ساختار سایت را درک کرده و کار تمام قسمت های سایت را بفهمند و به آنها اجازه دهید که کارهای مختلفی در سایت انجام بدهند.
هدف نهایی چیست؟
هدف نهایی شناساندن معماری کامل سایت به کاربران است. نکات قابل ارائه نهایی به کاربران باید شامل نقشه سایت، جداول و روند و چارچوب سایت با یک دید عملی برای انتقال نحوه کار سایت به کاربران است. باید هدف استفاده از تصاویر بزرگ را در سایت خود مشخص کنید و محتوای سایت را بر حسب کارهایی که کاربران می‌خواهند انجام دهند طراحی و سازماندهی کنید. معماری اطلاعات به این معناست که این امکان را به کاربران بدهیم تا برای مثال نحوه چیدمان سایت را به جای استفاده از حروف الفبا بر اساس میزان قیمت نیز بتوانند تغییر دهند و تمام آنها باید بر اساس جستجوهای واقعی و داده ها باشد نه بیان نظرات و عقاید شخصی در مورد محصولات. راههای زیادی برای ارائه درست محتوای سایت به کاربران وجود دارد. روش هایی که در این مقاله بررسی میکنیم سالهاست که به خوبی کار کرده است.5 قدم برای اینکه معماری اطلاعات سایت را با هم ادغام کنید
شما وقتی به اهداف کسب و کار خود خواهید رسید که به مردم کمک کنید تا به اهدافشان برسند. فقط زمانی می‌توانید این کار را را انجام دهید که کاملا هدف ها و مشکلات و خواسته های کاربران سایت خود را بدانید.قدم اول: درباره کاربران اطلاعات جمع کنید
قبل از آنکه به کارکردن بر روی معماری سایت سوار بشوید باید به سوالات زیر پاسخ بدهید. ما در حال حل چه مشکلاتی هستیم؟ چه کسی به آن نیاز دارد؟ سایت برای ارائه چه کاری ساخته شده است؟ وقتی همان اوایل کار، هدف ها و خواسته ها به روشنی تعریف شدند (و البته یادداشت شدند) و مشکلات پیش پا افتاده، مشخص و رفع شدند، تمرکز کردن بر مسائل دیگر سایت آسان‌تر شده و نتیجه نهایی نیز بهتر خواهد شد. با کاربران حود صحبت کنید. مصاحبه های رو در رو و تلفنی خوب است، اما گرفتن نظر سنجی های آنلاین نیز فوق العاده می‌باشد.قدم دوم: قسمتی را برای بیان «خصوصیات بهترین کاربران سایت» ایجاد کرده و مشخصات آنها را در آنجا بنویسید.
کاربران سایت شما باید ویژگی های منحصر به فردی داشته باشند. اینجاست که وارد بحث ارائه‌ی یک پروفایل از کاربر نمونه مد نظرمان در سایت می‌شویم. کاربر نمونه ساخت یک کاربر نمونه با مشخصاتی که انتظار داریم کاربرانمان آنگونه باشند، بر اساس حقیقت با استفاده از تحلیل رفتار کاربران است که اهداف، انگیزه ها شخصیت و رفتار بهترین گروه کاربران شما را نشان می‌دهد. در شکل زیر یک کاربر نمونه و مشخصات او را مشاهده میکنید. استفاده از تصویر کمک میکند تا کاربران تصور کنند که سایت برای کاربرانی با ویژگی های خاص طراحی شده است.
قدم بعدی ایجاد ارتباط بین پروژه های انجام شده با کاربر نمونه است. پروژه های انجام شده تعریفی ساده از توصیف هدف یک پروژه است. این پروژه های استفاده شده از دو جزء تشکیل شده اند.
بازیگران و هدف ها.
بازیگران کسانی اند که از سایت شما استفاده می‌کنند. شما برای بیان ویژگی های کاربران نمونه خود، دوست دارید روی کسانی که از کاربران همیشگی‌تان هستند تمرکز کنید و اهداف ما چیزهایی هستند که با ارائه‌ی مشخصات کاربران نمونه ای که طراحی کرده ایم از کاربران خود می‌خواهیم. هر کاربر نمونه معرفی شده باید هدفی خاص و بازیگرانی که وظایفشان را برای رسیدن به آن هدف ها انجام بدهند، داشته باشد. هدف ها می‌توانند کارهایی مثل خواندن پست‌های سایت یا چک کردن حساب کاربری، رزرو یک قرار ملاقات، دانلود نرم افزار، انجام یک تست و... باشد. پروژه های به کار برده شده هدف و نیت ما از طراحی سایتمان و مشکلاتی که می‌خواهیم حل کنیم را نیز مشخص میکند که اولین قدم برای برای مدیریت وقت مشتری نیز است. وقتی هدف استفاده از سایتتان را فهمیدید خواهید توانست با اعتماد به نفس بیشتری کار کنید. قدم سوم: متا دیتا، سناریوها و صفحات وقتی شناختی از کاربرانتان پیدا کردید و هدف آنها را از مراجعه به سایت شما را فهمیدید، آن زمان سایتتان را به بهترین شکل و به طوری که تمام نیازهای آنها را برطرف کند طراحی خواهید کرد. روشهای بسیاری برای انجام این کار وجود دارد ولی به یکی از مهمترین آنها در زیر اشاره میکنیم.درک متا داده یا فراداده ها
فراداده ها اطلاعاتی درباره‌ی اطلاعات هستند که به کاربران کمک می‌کنند تا چیزی که دنبالش هستند را پیدا کنند. فرض کنید می‌خواهیم یه قهوه خرد کن بخریم و به یک وبسایت که احتمال می‌دهیم از آن برای فروش داشته باشد مراجعه میکنیم. اگه تو محیط اولیه اون سایت جستجو کنیم و چیزی پیدا نکنیم این نشانه استفاده بد آن سایت از متا دیتا است. اگر از متا دیتا به درستی استفاده کنیم، از اولین چالش طراحی یک سایت خوب عبور کرده ایم. برای این کار باید ریز مشخصات و انواع طرح های محصولات را بر اساس رنگ مدل و... را در سایت تعین کنید. شاید آنها خواستند از طریق سایز تیغه آن را جستجو کنند یا از طریق رنگ، برند و.... شناختن پارامترهای مختلف و انواع متغیرها برای ذخیره محصولات در یک سایت برای داشتن نتایج جستجوی خوب بسیار حیاتی است. مثلا متادیتا برای یک کتاب میتواند معرفی کتاب بر اساس عنوان، توضیحات، نویسنده، تاریخ انتشار، نظرات و یا تصویر کاور آن باشد.ایجاد سناریوی کاربر
برای ایجاد بیشترین حس رضایتمندی و لذت برای کاربران خود به سناریوهایی که نمایانگر کاربران نمونه‌تان است فکر کنید. یک سناریو داستانیست درباره‌ی یک شخص که کار یا هدف خاصی را در سایت شما انجام می‌دهد. مثل رزرو یک پرواز، خرید یک شلوار از سایت، یا درخواست حضور دریک رویداد. با ایجاد سناریوهای مختلف اهداف و آرمان های سایت خود را شناخته و هدف مردم از مراجعه به آنجا را خواهید دانست. برای مثال به این سوالات جواب دهید. کاربران شما امیدوارند که چه کاری در سایت شما انجام دهند؟ چه چیزی میتواند به آنها کمک کند تا کارشان را در همان اولین قدم انجام بدهند؟ ممکن است این سوالات باعث سردرگمی تان بشود ولی باید به جای تمرکز بر روی ساختار داخلی وبسایتتون بر روی کاربران و کاری که می‌خواهند در سایت شما انجام بدهند تمرکز کنید. نتیجه‌ی آن این خواهد بود که شناخت خوبی از محتوایی که باید در سایتتان ارائه کنید بدست آورده و نحوه طراحی آنها را خواهید شناخت.برنامه ریزی برای طراحی صفحات مهم سایت
قبل از اینکه شروع به فکر کردن در مورد طراحی و نوشتن سایت کنید نیاز به این دارید که محل به کار بردن هر موضوع و محتوا در سایت خود را مشخص کنید. محتوا بر طراحی مقدم است. طراحی در صورت فقدان وجود محتوا طراحی نیست. یک دکورسازی است.(جفری زلدمن) قدم بعدی تصمیم گیری در مورد تعداد صفحات و گزینه ها و امکانات موجود در سایتتان است. شما باید با ایجاد ابزارهای مناسب در سایت خود قدم به قدم کاربرانتان را برای انجام کارها راهنمایی کنید. هر صفحه باید دو کار را انجام دهد کمک به کاربران برای انجام یک کار خاص تسهیل رفتن به مرحله بعد وقتی در حال طراحی سایت هستید، مطمئن شدن از اینکه کاربر حتما خواهد توانست آن کار را انجام بدهد بسیار مهم است. اما برطرف کردن تمام نیازهای آنها معمولا شامل نکات ریزی است که باید سعی کنید در همه صفحات خود آنها را رعایت کنید. سه نوع صفحه در سایت شما وجود دارد.- صفحات پیمایش: این صفحات به کاربران کمک میکند تا بفهمند کجا می‌توانند چیزی که به آن نیاز دارند را پیدا کرده و به آنها دسترسی داشته باشند. هدف صفحات پیمایشی یا Navigation این است که کاربران را به صفحات دیگر بفرستند. مثلا صفحه خانگی یا صفحه نتایج جستجو.
- صفحات کاربردی: صفحات کاربردی «جاهای دیگری» هستند که شما معمولا برای کسب اطلاعات بیشتر به آنجا می‌روید. مثل صفحه‌ی مقالات ویدئو ها اطلاعات قیمت و ....
- صفحات تعاملی: این صفحاد به کاربران اجازه می‌دهند تا داده ها را وارد و دستکاری کنند. مثل صفحه جستجو یا فرم ثبت نام
نحوه کار با کارتهای رنگی
- مجموعه ای از فهرست کارتها را درست میکنید(برای مثال کارت های زرد رنگ بالا) و اصطلاحات لازم را بر روی هر کدام از آنها آنها می نویسید( مثل نام صفحه یا محتوا)
- استفاده از اصطلاحات آزمایشی: اگر از افرادی به عنوان نظرسنجی برای استفاده از اصطلاحات به کاربرده شده در منوها استفاده کرده اید مجموعه ای از فهرست کارتها را به آنها اختصاص دهید تا اصطلاحات مورد نظرشان را روی آنها بنویسند.
- از کاربران بخواهید که اصطلاحات مورد نظرشان را در گروه بندی های منطقی قرار داده و نام هر دسته بندی را برای هر کدام از گروه بندی ها پیدا کنند.
- این پروسه را برای تمام قسمت های سایت تکرار کنید
- بعد از بررسی نظرات تمام شرکت کنندگان در نظر سنجی، خروجی آنها را بررسی کرده و شروع به دیدن الگوها کنید.
سه روش اصلی برای مرتب کردن بر اساس کارتها وجود دارد:
مرتب سازی کارتی باز: در این روش کاربران آزمایشی شما، نام های مورد نظر خود را برای هر دسته بندی انتخاب می‌کنند. این کار شما را قادر خواهد ساخت تا نحوه فکر کردن کاربرانتان را درک کنید. مرتب سازی بسته: در این نوع مرتب سازی برای شرگت کنندگان مجموعه ای از نام دسته بندی ها از پیش مشخص می شود و هدف آنها اختصاص کارت ها به این دسته بندی ها است. روش اصلاح دلفی: این روش با بقیه متفاوت است در این روش شرکت کنندگان یکی بعد از دیگری کار می‌کنند. روش اول یک روش مرتب سازی کارت سنتی است. اما در این روش کاربران آزمایشی ما با مرتب کردن آنچه که کاربران قبل ایجاد کرده اند شروع می‌کنند. یک شرکت کننده هم میتواند یک ترتیب را اصلاح کند (مثلا نام آن را تغییر دهد یا گزینه ها را دوباره ساختار دهی کند) و هم میتواند حتی کل کارتها را برداشته و دوباره از ابتدا آنها را مرتب کند و یک ساختار جدید ایجاد کند. شما باید این فرایند را تا زمانی که کاربران تغییرات زیادی در ترتیبی که کاربران قبلی ساخته اند، ایجاد نمی‌کنند ادامه دهید و با این کار کم کم به یک ساختار ثابتی که توسط چندین کاربر ایجاد شده است می‌رسید. البته مشکلی که در اینجا وجود دارد این است که از آنجایی که هر کس میتواند ترتیب دیگران را به هم زده و از ابتدا مرتب سازی را شروع کند، یک کاربر میتواند کل مطالعه را به خطر بیاندازد. در شکل زیر روش اصلاحی دلفی را در عمل مشاهده میکنید (به تغییر نام دسته بندی ها دقت کنید)
تست درختی (معکوس کردن ترتیب کارتها)
تست درختی جاییست که شما ساختار منو را بر اساس انتخاب خودتان یا روش های دیگر مرتب سازی طراحی میکنید و به افراد اجازه می‌دهید تا آیتم های مختلف را از طریق منوها پبدا کنند. هدف تست درختی اثبات این است که قبل از اینکه وارد طراحی عملی رابط کاربری شوید، ساختار سایت شما به خوبی کار خواهد کرد. این کار با استفاده از مدل ساده شده‌ی ساختار سایت انجام می‌شود. به مثال زیر توجه کنید پسر شما یک گوشی خریده است و شما از او می‌خواهید یک محافظ برای آن بخرد. با توجه به گزینه های سایت زیر او کجا میتواند یک قاب محافظ برای آن بخرد؟
در این مثال کاربر میتواند بین گزینه ها تا زمانی که فکر کند به جایی که انتظار داشت قاب محافظتی در آنجا قرار گرفته باشند رسیده باشد. حرکت کند.
روش مرتب سازی معکوس کارتها روشی عالی برای اعتبار بخشیدن به ساختار منوی شما بوده و یا میتواند با گرفتن بازخوردهای مهم کاربران، ترتیب و محل قرار گرفتن گزینه های مختلف سایت را دوباره طراحی کند.
مرتب سازی آنلاین ( از راه دور)
اگر شما از این کارتهایی که در تصاویر بالا مشاهده کردید ندارید می‌توانید از سایت های آنلاینی که برای این کار وجود دارند استفاده کنید. انجام دادن آنلاین مرتب سازی میتواند برایتان ارزانتر تمام شود. این روش نیازی به تدارک کاغذ های مخصوص این کار ندارد و می‌توانید بدون محدودیت این کار را انجام دهید. شما نمی‌توانید آنجا باشید و آنها را با دست مرتب کنید اما در عوض می‌توانید یک چت اسکایپی همزمان نیز داشته باشید. تنها محدودیت این ابزارهای آنلاین مرتب سازی این است که آنها نمی‌توانند از روش مرتب سازی دلفی استفاده کنند . سایت هایی که می‌توانید برای این کار از آنها استفاده کنید:- Websort
- OptimalSort
- SimpleCardSort
- ConceptCodify
- usabilitiTEST
تحلیل نتایج مرتب سازی بر اساس کارت
معمولا دو سوال درباره نتایج مرتب سازی مطرح می‌شود:- چه می‌شود اگر نصف کاربران بخواهند صفحه X را از طریق دسته بندی Y پیدا کنند اما نصف دیگر آنها بخواهند از طریق دسته بندی Z صفحه مورد نظرشان را پیدا کنند؟ پاسخ این است که استفاده از گزینه های تکراری در بعضی قسمت های سایت اشکالی ندارد. اگر این کار به کاربران سایت کمک میکند تا چیزی را که به دنبالش هستند را راحت پیدا کنند بهتر است این کار را انجام دهیم.
- آیا باید فقط از نتایج به عنوان ساختار سایت استفاده کنیم؟ خیر. شما باید از مرتب سازی کارتها در اصل به عنوان یک راهنما برای دسته بندی و برچسب زدن استفاده کنید نه اینکه به صورت کورکورانه نتایج را گرفته و فقط از آنها به عنوان ساختار عملی وبسایت خود استفاده کنید. نتایج مرتب سازی کارت میتواند با انجام تحقیقات دیگری روی خواسته های کاربران و تحلیل آنها تکمیل شود.
آیتم های این ناوبار کلمات مشخصی به نظر می‌رسند اما استفاده از قسمت بیشتر بدانید وسفارش دهید در اینجا کمی بحث برانگیز است و انتخاب های خوبی به شمار نمی‌روند. معلوم نیست که کاربر در مورد چه چیزی بیشتر یاد خواهد گرفت و یا چه چیزی را سفارش خواهد داد.
- سعی کنید از ناوبارهای متناقض و غیر قابل اطمینان استفاده نکنید
- ناوبار و فوتر سایت باید در تمام صفحات سایت وجود داشته باشند.
منو چگونه باید قرار بگیرد؟
آیا باید منوی اصلی افقی باشد یا عمودی؟ مطلالعاتی وجود دارد که می‌گوید استفاده از منوهای عمودی بهتر است. اما شما باید خودتان بسته به سایتی که دارید انتخاب کنید که از چه نوع منویی استفاده کنید اما اگر گزینه های منویتان زیاد است از منوی عمودی استفاده کنید.
اگر از منوهای عمودی استفاده میکنید اگر زبان سایتتان انگلیسی است مطمئن شوید که آن را در سمت چپ سایت قرار داده اید و اگر فارسی است در سمت راست سایت قرار دهید.
ناوبار اصلی و ناوبار محلی
تقریبا تمام وب سایت ها که بیش از یک صفحه دارند دارای ناوبار اصلی می باشند.
اما دارای ناوبار محلی یا زیر منو نیز می باشند
ناوبارهای محلی باید در زیر ناوبار اصلی ظاهر شوند منطقی است که منوی اصلی دسته بندی اصلی باشد و گزینه های مربوط به هر دسته بندی در زیر آنها قرار بگیرند.
زیر منوها باید نزدیک به جایی باشد که کاربران به آنها نیاز دارند. کاربر باید به محض اینکه خواندن محتوا را تمام کرد قبل از آنکه در منوی اصلی به دنبال آن باشد باید به زیرمنوها دسترسی داشته باشد.
مشابها اگر صفحه ای چیزی را که کاربر به دنبال آن است را نداشته باشد باید زیرمنو ها در دسترس کاربر باشند و دیده شوند.
چند سطح ناوبار باید طراحی کنید؟
بعضی سایتها دارای 4 زیز، زیز، زیز، زیز منو یا بیشتر می باشند
در بعضی از این نوع سایتها کاربران احساس می‌کنند که بعضی گزینه ها هیچ کمکی به هدفی که دارند نمیکند.
بیشتر وبسایت ها فقط دو سطح دارند. یک ناوبار اصلی و زیر منوهای گزینه های آن.
ابزارهایی برای استفاده:
- Balsamiq Mockups یک ابزار عالی و سریع برای طراحی چارچوب سایت است که نیازی به هیچگونه یادگیری برای کار کردن ندارد و بوسیله آن می‌توان به جای اینکه به طراحی اجزای کوچکتر بپردازیم بر روی قسمت های مهمتر فوکوس کنیم.
- Omnigraffle ابزاری برای انتخاب بسیاری از روابط های کاربری مانند نمودارها چارت ها طرح های صفحه بندی و نمونه های وب سایت و غیره است.
- Microsoftvisio بسیاری ترجیح می‌دهند که از طریق آن نمودارها و طرح بندی های سایت خود را انجام دهند.
- MindJet MindManage ابزار عالی برای طراحی نقشه سایت و نمودارهای آن است.
- LovelyCharts برنامه‌ی نمودار سازی که اجازه می‌دهد انواع نمودارها مانند فلوچارتها نقشه سایت چارچوب ها و غیره را طراحی کنید
